Startpagina
> Wandelen > L A W Maasvallei
> We wandelen rechtdoor tot bij de Zuid-Willemsvaart en gaan daar naar rechts het jaagpad op. De brug gebruiken we niet, we blijven de Zuid-Willemsvaart nog enkele kilometers volgen en zullen pas bij de volgende brug de vaart oversteken.
> Dit kanaal paste in de plannen van Napoleon Bonaparte om de Maas- en Rijnbekkens vlotter te ontsluiten naar de haven van Antwerpen via een parallel kanaal met de Maas. De werken voor zijn 'Grand Canal du Nord' startten in 1804. Onder het Hollands Bewind van Willem werden de werken voltooid als onderdeel van een eigen Nederlands kanalennet. Na de onafhankelijkheid van België werd met het kanaal Bocholt - Herentals een verbinding gerealiseerd van de Zuid-Willemsvaart naar Antwerpen. Later zou het Albertkanaal die snelle verbinding tussen Maas en Schelde grotendeels overnemen. De kanaalafstand tussen Maastricht en Den Bosch bedraagt 122 km.
> Het jaagpad is afgelijnd met vooral Amerikaanse eik, soms grote exemplaren. Bij de brug van Neerharen is een rustplaats ingericht aan de antitankbunker 11. De omgeving rond de bunker en de bunker zelf werden in 2014 grondig gerenoveerd en heringericht. De bunker, die uit 1930 dateert, kreeg bovenaan ook een replica van een oorspronkelijk aanwezige observatiekoepel.
> De kanaalbrug over, we blijven rechtdoor lopen over de brede verharde weg. Wat de eerste kilometers van deze LAW betreft ben ik niet danig onder de indruk, nog niet op een onverhard pad gewandeld.
> We komen bij de Maas. De berm van de rivier is bijzonder interessant voor wie geïnteresseerd is in flora. Ik ontdek er ondermeer zeepkruid, marjolein, zomerfijnstraal en rode ogentroost. Aangrenzend ligt ook het 9 hectaren grote natuurgebied De Biesweerd, in beheer door Natuurpunt en toegankelijk via klaphekjes.
> We bereiken het merkwaardige gehucht Herbricht, waarvan omwille van de ligging in overstromingsgebied nog slechts enkele huizen overblijven.
> De kanaalbrug over, we blijven rechtdoor lopen over de brede verharde weg. Wat de eerste kilometers van deze LAW betreft ben ik niet danig onder de indruk, nog niet op een onverhard pad gewandeld.
> We komen bij de Maas. De berm van de rivier is bijzonder interessant voor wie geïnteresseerd is in flora. Ik ontdek er ondermeer zeepkruid, marjolein, zomerfijnstraal en rode ogentroost. Aangrenzend ligt ook het 9 hectaren grote natuurgebied De Biesweerd, in beheer door Natuurpunt en toegankelijk via klaphekjes.
> We bereiken het merkwaardige gehucht Herbricht, waarvan omwille van de ligging in overstromingsgebied nog slechts enkele huizen overblijven.
> Herbricht lag ooit aan de andere oever van van de Maas! Nu ligt het ook volledig in het winterbed van de Maas. Herbricht is wel een erg merkwaardig plaatsje, een verdwijnend dorpje waarvan de geschiedenis altijd sterk verbonden is geweest met de grillen van de Maas. Het was ooit een volwaardig dorp, sinds de 19de eeuw kwijnt het echter langzaam weg en mogelijk zal het helemaal verdwijnen als gevolg van waterwerken aan de Maas waarbij de rivier prioriteit krijgt om in de toekomst op meer natuurlijke wijze haar bedding te vormen. Dat is een bewuste keuze als gevolg van grote overstromingen in 1993, toen werd beslist om de Grensmaas hier meer ruimte te geven.
> De uitbreiding van de Maasbedding komt er vooral op vraag van Nederland, dat ook grotendeels de kosten financiert. Die worden gedeeltelijke gedekt doordat de afgraving van de oever in Nederland ook grindwinning oplevert. Ook de natuurlijke omgeving wint erbij eigenlijk, doordat harde dijken plaats maken voor zacht oplopende oevers. Herbricht ligt binnen de winterbedding van de Maas, wat betekent dat de rivier 's winters de hele omgeving blank kan zetten en het dorpje een enclave in het water wordt. Uitzonderlijk komen daarbij ook de huizen onderwater.
> Er geldt een inwijkverbod te Herbricht, de huidige bewoners worden niet verjaagd maar de Vlaamse overheid koopt vrijgekomen woningen systematisch op en breekt ze dan af. Er wonen nog een tiental mensen. Sinds 2014 is er een rustpunt ingericht bij de herplaatste grenspaal 108B. Aan de overzijde van de Maas zijn de herinrichtingswerken aan de Maas voor een breder stromingsgebied nog volop aan de gang.
> Uikhoven is haast volledig omringd door de winterdijk. In tegenstelling tot Herbricht is Uikhoven dankzij de winterdijk wel goed beschermd tegen de overstromingsgrillen van de Maas. Het dorpje ligt dan ook achter de dijk die bescherming biedt tegen winterse overstromingen van de Maas. De aanleg van een stevige winterdijk was het hoofddoel van het Vlaamse Maasdijkenplan dat over een afstand van zowat 45 km werd gerealiseerd van Lanaken tot Maaseik tussen de jaren '80 en 2004.
> Uikhoven heeft altijd moet vechten tegen het Maaswater. In zijn meer dan duizend jaar oude dorpsgeschiedenis heeft de onvoorspelbare Maas vaak Uikhoven onder water gezet. Soms waren die dijkbreuken ook moedwillig als aanvals- of verdedigingsstrategie van legers. Merkwaardig is dat Uikhoven vandaag op de linkeroever van de Maas is gesitueerd. Dat was niet altijd zo. Het dorpje is oorspronkelijk ontstaan op de rechteroever van de Maas! Vermoedelijk ergens rond het jaar 1150 heeft de Maas bij overstromingen een andere uitweg gezocht, waardoor de huidige bedding ontstond. Uikhoven en Maaswater, het is altijd een strijd geweest. Niet zo verwonderlijk dus dat de kerk van Uikhoven Sint-Niklaas als patroonheilige heeft, de goedheilige man is immers ook beschermer van de schippers.
> Het Nederlandse dorpje Geulle a/d Maas, waarvan je vanuit Uikhoven de kerktoren ziet aan de overzijde van de Maas, was voor die grote verschuiving rechtstreeks overland verbonden met Uikhoven, beide dorpen hadden tot dan een gelijklopende eigendomsgeschiedenis. Dat Nederlandse dorpje dankt trouwens zijn naam aan het riviertje de Geul, één van de mooiste Nederlandse riviertjes met bron in duitstalig België én met een eigen langeafstandswandepad, Via Gulia. Vandaag ligt de monding van de Geul echter niet meer in de buurt van Geulle. Dat was eveneens een gevolg van die grote beddingverschuiveing van de Maas. De Geul mondt vandaag uit in de Maas ter hoogte van Voulwames en dat gehucht ligt ongeveer tegenover Herbricht, waar we eerder langs kwamen.
> Het Nederlandse dorpje Geulle a/d Maas, waarvan je vanuit Uikhoven de kerktoren ziet aan de overzijde van de Maas, was voor die grote verschuiving rechtstreeks overland verbonden met Uikhoven, beide dorpen hadden tot dan een gelijklopende eigendomsgeschiedenis. Dat Nederlandse dorpje dankt trouwens zijn naam aan het riviertje de Geul, één van de mooiste Nederlandse riviertjes met bron in duitstalig België én met een eigen langeafstandswandepad, Via Gulia. Vandaag ligt de monding van de Geul echter niet meer in de buurt van Geulle. Dat was eveneens een gevolg van die grote beddingverschuiveing van de Maas. De Geul mondt vandaag uit in de Maas ter hoogte van Voulwames en dat gehucht ligt ongeveer tegenover Herbricht, waar we eerder langs kwamen.
> Te Uikhoven gaan we rechts de winterdijk op langs de Maas. Onderweg enkele infoborden over plaatselijke legendes en dat zijn er nogal wat blijkbaar. Uikhoven strekt zich langgerekt uit achter de veilige winterdijk en telt naast een goeie 1000 inwoners ook nog een paar cafés, die grotendeels draaien op het fietstoerisme.
> Een eind verder komen we langs de aanlegsteiger van het veer dat Uikhoven verbindt met Geulle voor fietsers en wandelaars. Dit is de eerste van drie kleine en een grotere overzet over de Grensmaas tussen Uikhoven en Kinrooi. Kort daarna draaien we links weg, we nemen dan dadelijk rechts een grindweggetje tussen de populieren. Aan de rechterzijde staat op een weide tussen jonge populieren grenspaal 110B. De eigenlijke grens ligt midden in de Maas. Hier lag ook de oude overzetplaats.
> Een eind verder komen we langs de aanlegsteiger van het veer dat Uikhoven verbindt met Geulle voor fietsers en wandelaars. Dit is de eerste van drie kleine en een grotere overzet over de Grensmaas tussen Uikhoven en Kinrooi. Kort daarna draaien we links weg, we nemen dan dadelijk rechts een grindweggetje tussen de populieren. Aan de rechterzijde staat op een weide tussen jonge populieren grenspaal 110B. De eigenlijke grens ligt midden in de Maas. Hier lag ook de oude overzetplaats.
> We blijven dus de Maas volgen en wandelen zo naar het volgende dorpje: Kotem. We komen er weer bij de winterdijk en gaan die scherp links ook weer volgen. In zuidelijke richting dus, langs een varkenskwekerij.
> Bij een kapel kiezen we voor een asfaltweggetje (Moerdijk) en waar dat even later een bocht naar rechts maakt, gaan wij rechtdoor over een veldweg. Bij een kruising, gemarkeerd met een solitaire notelaar, wandelen we verder rechtdoor tot we de eerste huizen van Boorsem bereiken. Bij de eerste gelegenheid nemen we een straat rechts. Die loopt naar een scheef kruispunt, even links – rechts dus.
> Een nogal onaangename verkeersweg voert ons naar een tunnel onder de E314. Aan de andere kant van de snelweg komen we al dra weer bij de Maas terecht. (Zowel in Kotem als in Boorsem cafés.) Nog even lopen we parallel met een verkeersweg, daarna hebben we de Maas voor onszelf.
> Een nogal onaangename verkeersweg voert ons naar een tunnel onder de E314. Aan de andere kant van de snelweg komen we al dra weer bij de Maas terecht. (Zowel in Kotem als in Boorsem cafés.) Nog even lopen we parallel met een verkeersweg, daarna hebben we de Maas voor onszelf.
> Het pad is aangenaam en we zien een van de meest ongeschonden delen van de Maas. De Maas vloeit hier nog zonder al te veel menselijke inmenging in het verleden. Dat komt omdat er nooit een overeenkomst werd bereikt tussen België en Nederland om de Maas hier te kanaliseren. Blijkbaar lagen de Belgen dwars maar daardoor kunnen we hier nu wel een relatief ongerepte Maas zien stromen. In de plaats kwamen de Zuid-Willemsvaart, het Albertkanaal en vooral het Julianakanaal.
> Ook hier uitbundige bermbegroeiing met oa nogal wat marjolein. Steeds maar rechtdoor over het oeverpad. Het Maaslandschap is hier bijzonder mooi en authentiek.
> Ook hier uitbundige bermbegroeiing met oa nogal wat marjolein. Steeds maar rechtdoor over het oeverpad. Het Maaslandschap is hier bijzonder mooi en authentiek.
> Nogal wat eigenaardigheden in de bouwstijl van het Leutse kasteel, waarvan sommige delen niet zo geslaagd ogen, vooral de recenter gebouwde, die weinig in harmonie zijn met de oudere delen. Het kasteel deed in de 20ste eeuw immers nog een aantal decennia dienst als ziekenhuis en rusthuis. Vandaag wordt een deel ervan in concessie uitgebaat door brasserie-restaurant 't Kasteelhof.
> Dit is de plek van waaruit Leut eeuwenlang feitelijk werd bestuurd. Het heeft in zijn lange geschiedenis ook nogal wat plunderende bezettingslegers zien passeren. De oorsprong ligt waarschijnlijk in een hoge massieve verdedigingstoren, waarrond later een waterburcht werd ontwikkeld. Delen daarvan, opgetrokken in mergelsteen uit de streek, kun je nog zien aan de achterzijde. Eind zeventiende eeuw verdween de sterk defensieve functie ten voordele van een landhuis in baksteen en met grote ramen. Uit die tijd dateert ook de geometrische uitbouw van het kasteelpark. Het huidige uitzicht van het kasteel is vooral het gevolg van de herbouw in classicistische stijl tijdens de tweede helft van de 18de eeuw.
> Vandaag draagt het kasteel nog de naam van de man die het in 1822 opkocht, graaf Charles Vilain XIIII. Hij was betrokken bij de oprichting van België in 1830 en werd veel later nog Minister van Buitenlandse Zaken. Hij liet op zijn domein een arboretum ontwikkelen op basis van een Engelse landschapstuin. Begin 20ste eeuw kocht de mijnmaatschappij van Eisden het kasteel op om er een ziekenhuis van te maken voor gewonde of zieke mijnwerkers. Het zou evolueren naar een algemeen ziekenhuis tot in 1987 de steenkoolmijn van Eisden definitief sloot. Van 1988 tot 2010 was er nog een verzorgingstehuis. Voor een deel van de gebouwen wordt nog naar herbestemming gezocht.
> Vandaag draagt het kasteel nog de naam van de man die het in 1822 opkocht, graaf Charles Vilain XIIII. Hij was betrokken bij de oprichting van België in 1830 en werd veel later nog Minister van Buitenlandse Zaken. Hij liet op zijn domein een arboretum ontwikkelen op basis van een Engelse landschapstuin. Begin 20ste eeuw kocht de mijnmaatschappij van Eisden het kasteel op om er een ziekenhuis van te maken voor gewonde of zieke mijnwerkers. Het zou evolueren naar een algemeen ziekenhuis tot in 1987 de steenkoolmijn van Eisden definitief sloot. Van 1988 tot 2010 was er nog een verzorgingstehuis. Voor een deel van de gebouwen wordt nog naar herbestemming gezocht.
> Tijd om even te rusten op een bankje op het dorpsplein van Leut. Het dorpje oogt erg net met zijn verzorgd gerestaureerde burgerwoningen, wat steriel 'clean' zelfs. Langs de zijkant van de Sint-Pieterskerk wandelen we verder om achter de kerk links te gaan over een kaarsrechte, geasfalteerde weg, ongetwijfeld de voormalige kasteeldreef die kasteel en kerk van Leut verbonden. Na bijna 1 km slaan we rechts af in een dreef die recht naar kasteel Vilain XIIII loopt.
> We gaan nog voor het kasteel links een weggetje op. Via langeafstandswandeling Maasvallei ontdekken we het bijna 200 jaar oude arboretum dat Charles Vilain XIIII liet ontwikkelen, heel wat bomen dateren nog uit die tijd en zijn uiteraard bijzonder interessant als natuurmonumenten. Verderop wandelen we ook door een groene, draaiende tunnel van haagbeuk. Na een passage langs oude taxussen bereiken we de rand van het domein bij een asfaltweggetje. We volgen het naar links door een landschap van beemden en weiden. Als dat wegje ter hoogte van bosreservaat Kraaienbos verderop naar links draait, vervolgen wij rechtdoor tot op de Maasdijk.
> We gaan bij de Maas links om er een keiig voetpad te volgen. Aangenamer wandelen dan op de verharde dijk, al kan het pad hier en daar wat onder water staan na een regenperiode. Aan de Nederlandse zijde van de Maas zien we rechtsvoor enkele afzichtelijke appartementsgebouwen, regelrechte gedrochten. We wandelen er voorbij en komen aan de veerpont Berg – Meeswijk (+ frituur). Dit is de enige regelmatige overzetplaats en verbinding over de Maas tussen Maastricht en Maaseik, het ganse jaar door. Ook voertuigen kunnen er gebruik van maken.
> We wandelen een tijdje over het verharde fietspad op de winterdijk en gaan na de passage door de begrazingspoort onmiddellijk links om een graspad te volgen dat parallel loopt met de dijk waarop het fietspad loopt. Inmiddels wandelen we langs een volgend voormalig grindwinningsgebied, Negenoord. Nu tref je er twee enorme waterplassen aan. Wat verder aardige plekken om te picknicken bij het water, dit is een oude bedding van de Maas. De langeafstandswandeling Maasvallei neemt rechts een houten brug, gelegen in een bijzonder mooie en waterrijke omgeving. Ze werd aangelegd in 2013 en vormde dat jaar het sluitstuk voor de heropenstelling van Negenoord als gebied voor zachte recreatie.
> Net zoals Herbricht en Uikhoven, waar we vanmorgen langs kwamen, lag Boyen oorspronkelijk aan de rechterzijde van de Maas. Dat is het gevolg van een grote overstroming in 1643, waarbij de Maas een andere bedding opzocht. Die Oude Maas van voor 1643 zullen we straks trouwens duidelijk zien in het landschap. Het is wat onduidelijk of Boyen toen al aan de andere zijde van de Maas kwam te liggen, er waren ook nog latere grote overstromingen. Toen Boyen nog aan de Oude Maas lag was het gehucht vooral verbonden met het vandaag in Nederland gelegen Grevenbicht, daarna vormden Dilsen en Stokkem de verbinding. Had de Maas, die vandaag in dit deel van Limburg de scheiding bepaalt tussen Nederland en België, niet die nieuwe bedding opgezocht in de 17de eeuw, dan zou Boyen zeer waarschijnlijk nu in Nederland liggen. In 1880 en 1926 vonden nog zware Maasoverstromingen plaats, met doden tot gevolg.
> Aan de weg bij het informatiecentrum gekomen, gaan we naar rechts een tijdje parallel lopen, met links van ons een asfaltweg en rechts een oeverpad. Verderop vervoegen we de asfaltweg en bij een alleenstaande woning gaan we links een graspad inslaan. Dat loopt naar een grote kapel uit 1887, ter ere van OLV van Zeven Smarten. Zeven jaren eerder vaarde Jacobus Knoors tijdens een grote Maasoverstroming tesamen met Theodoor Stevens de blank staande boerderijen van Boyen af, om ze te bevoorraden. Het bootje sloeg om. Knoors kon zich vastgrijpen aan een boom, Stevens dreef op een strobaal 500 meter af maar kon ook worden gered. Uit dank werd de kapel opgericht. We gaan daar links en vervolgens twee maal rechts om via de omwegje het gehucht Booien of Boyen in te wandelen.
> Ons pad draait naar het Maascentrum De Wissen, een bezoekerscentrum waar je alles verneemt over de Maas of over de verdwemen ambacht van mandenvlechten. Open van april tot oktober. Je kunt er tevens terecht voor een drankje of je kunt er overnachten vanaf 70 € per kamer. Geen tijd echter voor een drankje op het terras vanwaar je een uitkijk hebt over Negenoord. 't Is al wat laat. Bovendien was het al een tijdje aan het motregenen.
> Er valt niet veel te beleven in Boyen, het laatste café sloot er in 2011. Verder wandelen dan maar. We gaan in Boyen 2 X links tot bij een varkenskwekerij waar we op de V-splitsing het weggetje nemen dat langs de boerderij loopt. Dit stond niet juist ingetekend op de wandelkaart.
> Rechtdoor langs een fruitboomplantage en verderop maakt dat graswegje een haakse bocht naar links. Weer op asfalt gaan we rechts en nu steeds rechtdoor tot we de oude Maasarm hebben overgestoken aan de rand van Dilsen.
> Rechtdoor langs een fruitboomplantage en verderop maakt dat graswegje een haakse bocht naar links. Weer op asfalt gaan we rechts en nu steeds rechtdoor tot we de oude Maasarm hebben overgestoken aan de rand van Dilsen.
> Dit is dus de Maasbedding van voor 1643. Nu vormt het een mooie blauwgroene strook natuur die op sommige plaatsen gedeeltelijk is verland. We zien de torenresten van de oude kerk. Dilsen was lang geleden een echt vissersdorp, met een heuse wijk van vissershuisjes. Dat ging ook nog een tijd door toen de Maas haar hoofdbedding oostelijk had verschoven maar uiteindelijk stierf de visserij uit begin 19de eeuw. In die periode werd ook de rijksweg tussen Maaseik, Maasmechelen en Maastricht aangelegd, waardoor de bedrijvige kern van Dilsen langzaam maar zeker meer westelijk begon te verschuiven. Vandaar dus Oud-Dilsen, waarvan we hier nog de kerktoren zien als enige restant van de oude middeleeuwse kerk.
> Verderop in natuurgebied Negenoord komen we nog langs een nieuwe uitkijktoren in stampleem. Je kijkt er uit over de waterplassen van Negenoord en Kerkeweerd. De bouw ving aan in 2015 maar hij kon niet dadelijk worden opengesteld. Het is namelijk zo dat voor deze oude bouwwijze met traditioneel voorhanden materialen als zand, klei en Maasgrind, alles in laagjes en in de juiste samenstellingsverhouding moet gebeuren. De aannemer slaagde er vooralsnog niet in die juiste verhouding te vinden. In de loop van 2016 wordt daarom het project opnieuw opgenomen aangezien stampleem ook droogtijd nodig heeft en er dus best een zomer over gaat. Mogelijk is hij dan klaar in de herfst van 2016 of de zomer van 2017.
> We gebruiken het veer niet, helaas nu een 400 meter de verkeersweg volgen om dan schuinrechts een weggetje te nemen dat langs taverne Molenveld loopt. Na een paar bochten komen we in het natuurgebied Kerkeweerd, ontstaan uit oude ontgrindings-exploitaties die er tot 2008 plaats vonden. Het gebied valt grotendeels binnen het overstromingsgebied van de Maas, het is er dan ook plantenrijk. De oude zomerdijk werd afgebroken om de Maas meer ruimte te geven en er kwamen een nieuwe zomer- en winterdijk. De meest waardevolle natuurdelen worden beheerd door vzw Limburgs Landschap.
> Opmerkelijk is het verschil van hoogte tussen de Maas en het verzonken landschap waar we net wandelden. Dit is een rechtstreeks gevolg van verzakkingen veroorzaakt door de vroegere steenkoolmijnexploitatie van Eisden. Hoewel die op gemiddelde diepte van 800 meter plaats vond, zorgde dit hier voor een inzakking van het landschap met verschillende meters. In de jaren '00 werd hier nog extra dijkversterking aangelegd om het verzonken hinterland beter te beschermen.
> Leut is een dorp met een rijke geschiedenis. Het dorp had eeuwenlang een vrij onafhankelijk bestuur als rijksheerlijkheid, in de praktijk werd de macht er vooral uitgeoefend door de heren van het kasteel waar we straks langs zullen wandelen. Woelige tijden braken aan wanneer de heren van Leut tijdens de Spaans-Staatse oorlogen in de 16de en 17de eeuw vooral partij kozen voor de Staatsen (noordelijke Nederlandse provincies). Ook godsdienstig werd Leut officieel calvinistisch, hoewel de meerderheid katholiek bleef, wat werd getolereerd.
> Uiteraard is de geschiedenis van Leut ook verstrengeld met die van de wispelturige Maas. De rivier en haar uiterwaarden brachten ongetwijfeld heel wat economische voorspoed, anderzijds kreeg Leut ook wel eens af te rekenen met overstromingen. Een deel van Leut ligt vandaag ook in een verzakkingsgebied, als gevolg van de vroegere steenkoolmijnexploitatie in het nabije Eisden.
> Dit is struinnatuur, wat betekent dat je er vrij mag rondlopen (net zoals de Gallowayrunderen trouwens). Het is vrij recent heringerichte natuur in een oude Maasmeander waarin voordien grindexploitatie plaats vond. Vandaag is de Maesbempder Greend in beheer door Natuurpunt. De bewegwijzering is hier wat opvallender, dat is ook nodig want er zijn hier en daar wat padsplitsingen.
> Aan de andere zijde van het natuurgebied vinden we een hekje en we klimmen naar een dijk die we schuin kruisen om over een veldweg richting Leut te wandelen. Onderweg gaan we op een kruispuntje verder rechtdoor tot in de buurt van het centrum van Leut. Daar gaan we links en na wat zigzaggen over wijkstraten komen we op het mooie kerkplein van Leut terecht (cafés).
> Aan de andere zijde van het natuurgebied vinden we een hekje en we klimmen naar een dijk die we schuin kruisen om over een veldweg richting Leut te wandelen. Onderweg gaan we op een kruispuntje verder rechtdoor tot in de buurt van het centrum van Leut. Daar gaan we links en na wat zigzaggen over wijkstraten komen we op het mooie kerkplein van Leut terecht (cafés).
> We bereiken uiteindelijk een onverharde weg en een veerooster en komen zo in begrazingsgebied. Kort daarna gaan we links het natuurgebied Maesbempder Greend dieper in. Aan onze linkerzijde zien we een voormalige grindgroeve, nu een waterparadijs voor vogels. Veel kans dat je hier galloways ronduit op het grassige pad ziet liggen, even rondwandelen dan maar.
> Kotem was nooit een zelfstandige gemeente maar behoorde tot Boorsem en sinds de gemeentefusies tot Maasmechelen. Wel werd het dorp een zelfstandige parochie in 1889, waarna de huidige neoromaanse Sint-Philomenakerk met zijn hoog schilddak werd gebouwd.
> We komen langs het Maaskruis. Een uniek overgebleven relict waar een interessant verhaal bij hoort. Het gietijzeren kruis dateert nog uit de tijd dat gemotoriseerd vervoer nog niet bestond en dat goederen werden vervoerd over de Maas per trekschuit. Vanop de oever werd zo'n schuit dan stroomopwaarts voortgetrokken door paard en drijver. Op sommige plaatsen, vaak waar de Maas een bocht maakt, dienden paard en drijver van oever te veranderen om in de vaargeul te kunnen blijven. Dat ging gepaard met een niet ongevaarlijke passage dwars door de Maas. Dit was zo'n plek en enige bescherming van bovenaf was welkom... Er waren vroeger meerdere zulke kruisen langs de Maas, dit is het enige overgeblevene.
> Deze eerste etappe brengt ons na 27 km ongeveer halfweg op de Langeafstandswandeling Maasvallei. Zowel op het start- als het eindpunt gebruiken we een bus van De Lijn op de verkeersweg N78, dat betekent te Oud-Rekem 2 km en te Oud-Dilsen 1 km extra stappen om de bushalte te bereiken.
> De eerste 5 km lopen grotendeels over verharde maar rustige paden en wegen. Daarna komt er al eens vaker een onverhard traject bij. Enkele interessante dorpen liggen langs de route, zoals het kleine Herbricht, dat mogelijk zal verdwijnen om de Maas meer ruimte te geven of het ooit aan de andere Maasoever gelegen Uikhoven of het kasteeldorpje Leut. De Maas zelf speelt de hoofdrol in de ontdekking van natuur en landschap onderweg. Op haar oevers groeien zuiderse planten. Oude grindwinningen bij de Maas hebben plaats gemaakt voor nieuwe natuur, zoals de Maesbempder Greend en het recent opengestelde natuurgebied Kerkeweerd-Negenoord.
> De eerste 5 km lopen grotendeels over verharde maar rustige paden en wegen. Daarna komt er al eens vaker een onverhard traject bij. Enkele interessante dorpen liggen langs de route, zoals het kleine Herbricht, dat mogelijk zal verdwijnen om de Maas meer ruimte te geven of het ooit aan de andere Maasoever gelegen Uikhoven of het kasteeldorpje Leut. De Maas zelf speelt de hoofdrol in de ontdekking van natuur en landschap onderweg. Op haar oevers groeien zuiderse planten. Oude grindwinningen bij de Maas hebben plaats gemaakt voor nieuwe natuur, zoals de Maesbempder Greend en het recent opengestelde natuurgebied Kerkeweerd-Negenoord.
> Te Herbricht gaan we links langs café De Maasvallei. We passeren de nog slechts enkele woningen van het tot een gehucht verschrompeld dorp en nemen het eerste weggetje links tot bij een Heilig Hartkapel.
> De kapel is het enige overgeblevene van het hoevecomplex Groenen, dat de Vlaamse overheid liet afbreken na 2002, toen de laatste bewoners overleden waren. Het kapelletje werd gebouwd in 1918 uit dank voor een behouden terugkeer uit WO I van de boerenzoon-soldaat. Het kapelletje kon in 2003 worden gered uit de sloop en werd nadien gerestaureerd. Jaarlijks vindt hier een openluchtmisviering plaats.
> Hier moet ik verkeerd gelopen zijn. Ik vermoed dat de LAW rechts een veldweggetje neemt. Meteen mis ik hierdoor ook de eerste onverharde strook van de wandelroute. Ben rechtdoor gewandeld en over de winterdijk naar Uikhoven. Net voor Uikhoven pik ik de LAW weer op.
> We gaan na de kruising met de Oude Maas rechts de Vissersstraat in, die we volgen tot bij een mooi gelegen picknickbank en een klein, wat lager gelegen parkeerterrein. Hier beëindig ik mijn eerste wandeldag over de langeafstandswandeling Maasvallei.
> Zo, vertrokken in Oud-Rekem. Langeafstandswandeling Rivierpark Maasvallei start bij het gratis parkeerterrein tussen Rekem en Oud-Rekem. Er staat ook een infobord met kaart over het wandelgebied Oud-Rekem. Op het pleintje bij de kerk van Oud-Rekem vind je het eerste markeringsteken van de langeafstandswandeling RivierPark Maasvallei. Rechtdoor door de hoofdstraat maar het loont zeker de moeite om ook de zijstraatjes eens te exploreren.
> In 2008 werd Oud-Rekem verkozen via een wedstrijd van Toerisme Vlaanderen tot het allermooiste dorp van Vlaanderen. Er wordt wel eens gezegd dat die prijs te danken is aan het Limburgs solidariteitsgevoel waardoor massaal voor Oud-Rekem werd gestemd maar het moet gezegd: het is ook een mooi dorp. De ordentelijke dorpsstructuur en verzorgde woningbouw is wellicht het gevolg van het vrij onafhankelijke en strakke bewind dat de baronnen en graven van de familie d'Aspremont-Lynden hier twee eeuwen voerden, tot de Franse Revolutie uitbrak.
> Hun groots waterkasteel domineert ook nu nog Rekem vanachter hoge muren. Ze hadden zelfs een eigen legertje en sloegen eigen munten. Wat huizenbouw betreft waren er duidelijke voorschriften, geen simpele lemen huizen, de gevels moesten het karakter van een stadsstraat uitstralen om het rijksgraafschap Rekem aanzien te geven.
> Met de komst van de Franse Revolutie werd rond 1795 korte metten gemaakt met de macht van adel en abdij. Rekem, dat tot dan het belangrijkste dorp was in de omgeving, verviel geleidelijk tot een amper nog iets betekenend boerengat. Daar zat wellicht ook de aanleg van de Zuid-Willemsvaart voor iets tussen want hierdoor werd Rekem afgesloten van Uikhoven. De geschiedenis van het dorp is uiteraard nog veel ouder en zoals nogal wat Maasdorpen waar we zullen passeren langs de langeafstandswandeling Maasvallei, was de doortocht van Romeinse heerwegen van sterke invloed geweest bij de ontsluiting van de regio rond de huidige Grensmaas.
> Met de komst van de Franse Revolutie werd rond 1795 korte metten gemaakt met de macht van adel en abdij. Rekem, dat tot dan het belangrijkste dorp was in de omgeving, verviel geleidelijk tot een amper nog iets betekenend boerengat. Daar zat wellicht ook de aanleg van de Zuid-Willemsvaart voor iets tussen want hierdoor werd Rekem afgesloten van Uikhoven. De geschiedenis van het dorp is uiteraard nog veel ouder en zoals nogal wat Maasdorpen waar we zullen passeren langs de langeafstandswandeling Maasvallei, was de doortocht van Romeinse heerwegen van sterke invloed geweest bij de ontsluiting van de regio rond de huidige Grensmaas.
> Neem je tijd om te genieten van gekasseide straten, achterweggetjes en gevels, met ondermeer de Ucoverpoort (17de eeuwse stadspoort), de Groenplaats (marktplein), het perron, enkele oude cafés, een museumapotheek, de ontwijde Sint-Pieterskerk die open is voor bezoek en nog een pak fraaie gebouwen. Er is ook een VVV-kantoor waar je eventueel meer inlichtingen kunt krijgen voor een grondiger bezoek. Je vindt er tevens de kaart van de langeafstandswandeling te koop.
Over de winterdijk te Uikhoven
De Maas bij Kotem
Onderweg naar Kotem
Galloways languit op het pad van langeafstandswandeling
Maasvallei in de Maesbempder Greend
Maasvallei in de Maesbempder Greend
Maaskruis
Bomentunnel van haagbeuk
Winterdijk kort voor natuurgebied Kerkeweerd
Onderweg naar Booien
Oude Maas bij Oud-Dilsen
De Wissen, Negenoord
Blauwe reiger
Overzet Meeswijk - Berg
Verzakt landschap
Kasteel Vilain XIIII
Leut
Wilde marjolein voelt zich thuis
langs de oevers van de Maas
langs de oevers van de Maas
Voet- en fietsveer tussen Uikhoven en Geulle a/d Maas
Oud-Rekem
Oud-Rekem
Zuid-Willemsvaart
Rode ogentroost,
zeldzaam plantje
zeldzaam plantje
Herplaatste grenspaal 108B te Herbricht
Herbricht, oude woning
Over het jaagpad langs de Zuid-Willemsvaart
